Źródło zdjęć Freepik
Wybór desek tarasowych nie sprowadza się wyłącznie do decyzji o kolorze czy rodzaju drewna. Dobrze dobrany materiał to taras, który nie tylko dobrze wygląda przez pierwsze lato, ale przetrwa lata zmian pogody, codziennego użytkowania i sezonowych różnic temperatur.
W praktyce oznacza to konieczność przyjrzenia się kilku parametrom, które z pozoru mogą wydawać się zarezerwowane dla specjalistów: gęstość drewna, klasa odporności na wilgoć, stabilność wymiarowa czy sposób montażu. I choć finalnie zlecamy wykonanie fachowcom, warto wiedzieć, co dokładnie trafia pod nasze stopy.
Deski tarasowe pracują w trudnych warunkach, ponieważ przez cały rok wystawione są na deszcz, śnieg, silne słońce i wahania temperatur. Dlatego jednym z najważniejszych parametrów, na które warto zwrócić uwagę, jest odporność materiału na wilgoć i zmiany pogodowe.
Naturalne drewno – jak modrzew syberyjski, bangkirai czy garapa - ma różną odporność biologiczną. Modrzew dobrze radzi sobie w naszym klimacie, ale wymaga regularnej pielęgnacji. Egzotyki są bardzo trwałe, ale droższe i trudniejsze w obróbce. Z kolei drewno sosnowe, choć popularne, ma niższą odporność. Sprawdzi się, jeśli zostanie odpowiednio zaimpregnowane i zamontowane w miejscu mniej narażonym na zalewanie wodą.
Alternatywą jest deska kompozytowa (WPC), która łączy mączkę drzewną z tworzywem sztucznym. Taki materiał jest odporny na wilgoć i nie wymaga impregnacji, ale bywa mniej naturalny w odbiorze zarówno wizualnie, jak i w dotyku.
Warto też zapytać o to, czy deski były suszone komorowo - obniżona wilgotność zwiększa odporność i stabilność wymiarową. Drewno o wilgotności 18–22% to dobry standard, który pozwala uniknąć nadmiernego paczenia się materiału.
Jak wyglądają tego typu deski oraz jakie mają parametry można sprawdzić w sklepie Hardwood: https://hardwood.pl/sklep/
Na tarasie wiele się dzieje: ktoś zrzuci donicę, ktoś przejdzie w szpilkach, dzieci przeciągną zabawkę. Dlatego twardość drewna to parametr, który przekłada się bezpośrednio na odporność na codzienne użytkowanie, a co za tym idzie, na wygląd tarasu po kilku sezonach.
Twardość mierzy się najczęściej w skali Brinella: im wyższa wartość, tym lepiej materiał znosi uderzenia i nacisk. Na przykład modrzew syberyjski ma twardość ok. 2,5-3, podczas gdy drewno egzotyczne, takie jak bangkirai, osiąga nawet 5 i więcej. Sosna wypada tu słabiej, co nie znaczy, że się nie nadaje, ale wymaga częstszej konserwacji.
Z gęstością bywa podobnie: drewno gęstsze ma zwykle lepszą odporność na ścieranie, mniej pracuje przy zmianie wilgotności i lepiej znosi intensywne użytkowanie. Przykładowo, gęstość bangkirai to nawet 900 kg/m³, podczas gdy sosna zatrzymuje się przy 500–550 kg/m³.
Oczywiście nie zawsze warto iść w maksymalne wartości. Deska o bardzo wysokiej twardości może być trudniejsza w montażu, cięższa i droższa. Dobry fachowiec doradzi, jaki materiał najlepiej sprawdzi się w konkretnym miejscu - przy altanie, przy basenie, czy w miejscu całkowicie zacienionym.
Choć może się wydawać, że deska to po prostu deska, to długość, szerokość i grubość mają duży wpływ na komfort użytkowania oraz trwałość całej konstrukcji. Zbyt cienka deska może ulec odkształceniu, zbyt szeroka - pękać przy zmianach wilgotności. Z kolei zbyt duże długości bez odpowiedniego podparcia to gotowy przepis na wypaczenia.
Za dobrą praktykę przyjmuje się grubość w zakresie 19-25 mm i szerokość od 90 do 140 mm. Deski o grubości powyżej 21 mm są już na tyle stabilne, że poradzą sobie nawet z intensywnym użytkowaniem, np. przy dużej rodzinie lub tam, gdzie często chodzimy boso (i nie chcemy żadnych niespodzianek w postaci pęknięć).
Równie ważny jest profil deski. Ryflowanie, czyli rowki na powierzchni, poprawia przyczepność, szczególnie gdy deska jest mokra, ale trudniej je utrzymać w czystości. W wielu realizacjach wybiera się deski gładkie, które po sezonowym olejowaniu wyglądają bardziej naturalnie i są łatwiejsze w pielęgnacji.
Warto zwrócić uwagę na fazowanie krawędzi - lekko zaokrąglone brzegi ograniczają ryzyko odprysków i zwiększają komfort użytkowania.
Nawet najlepsza deska nie spełni swojej roli, jeśli będzie zamontowana w niewłaściwy sposób. Stabilność całej konstrukcji zależy zarówno od jakości materiału, jak i od przygotowania podłoża, legarów i systemu montażu. Dlatego na etapie wyboru warto zapytać nie tylko o deskę, ale też o cały „system” tarasowy.
Jednym z ważnych parametrów technicznych jest klasa sortowania, Drewno może być selekcjonowane pod kątem wyglądu (np. mniejsza ilość sęków) albo stabilności wymiarowej (np. odpowiednie suszenie). Deski suszone komorowo są droższe, ale znacznie mniej podatne na paczenie i wypaczanie pod wpływem wilgoci czy promieniowania UV.
Montaż może być wykonany na wkręty widoczne lub w systemie niewidocznym. Ten drugi jest estetyczny, ale wymaga precyzji i kompatybilnych elementów. Warto pamiętać, że niewłaściwe wkręcenie lub zbyt mała dylatacja między deskami to częste źródła problemów w późniejszym użytkowaniu.
Ważna jest też sama podkonstrukcja: legary muszą być odpowiednio rozstawione i dobrze zaimpregnowane, zwłaszcza jeśli są drewniane. W przeciwnym razie nawet najlepsze deski szybko stracą swoje właściwości.
Nie ma jednej, uniwersalnej deski idealnej dla każdego. Wybór materiału warto dopasować do sposobu korzystania z tarasu, otoczenia domu i osobistych preferencji. Inaczej wygląda codzienne użytkowanie, gdy po tarasie biegają dzieci, a inaczej, gdy zależy nam przede wszystkim na efekcie wizualnym.
Jeśli na taras często wpada piasek (np. przy domu nad jeziorem lub lasem), lepiej zrezygnować z głębokich rowków -trudniej będzie je czyścić. Jeśli mamy zwierzęta lub małe dzieci, twardsze drewno ograniczy ryzyko uszkodzeń i dłużej zachowa estetykę powierzchni. Z kolei w miejscach bardzo nasłonecznionych warto wybrać gatunki stabilniejsze wymiarowo - egzotyki sprawdzą się lepiej niż sosna.
Nie bez znaczenia jest też kwestia konserwacji. Drewno surowe wymaga regularnego olejowania, zwłaszcza po zimie i przed sezonem letnim. Deski fabrycznie olejowane są nieco łatwiejsze w pielęgnacji, ale też droższe na starcie. Kompozyt z kolei nie wymaga impregnacji, ale wymaga innej logiki montażu i pielęgnacji (np. mycia bez ciśnieniowego naruszania struktury).
