17 grudnia br. w Spycimierzu koło Uniejowa zorganizowano uroczystość upamiętniającą wpisanie tradycji dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Na zdj. burmistrz Józef Kaczmarek kończy fragment kwiatowego dywanu.
17 grudnia br. w Spycimierzu zorganizowano uroczystość upamiętniającą wpisanie tradycji dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. To ważny moment dla mieszkańców Spycimierza koło Uniejowa oraz okolicznych wiosek, którzy od ponad 200 lat kultywują tę tradycję, przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Spycimierska tradycja układania kwietnych dywanów na Boże Ciało została ogłoszona światowym dziedzictwem kultury podczas XVI sesji Międzyrządowego Komitetu UNESCO ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, która odbyła się 16 grudnia 2021 roku w Paryżu.
W uroczystościach, które zorganizowano w kościele Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Spycimierzu wzięli udział m.in. mieszańcy i członkowie Parafialnego Stowarzyszenia Spycimierskie Boże Ciało, przedstawiciele samorządu, województwa i lokalnych instytucji oraz media.
[FOTORELACJA]1261[/FOTORELACJA]
Uroczystości z okazji wpisania ,,tradycji kwiatowych dywanów na procesję Bożego Ciała" na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości" rozpoczęła Msza św. celebrowana przez ks. biskupa włocławskiego Krzysztofa Wętkowskiego. Podczas piątkowych uroczystości w spycimierskiej świątyni obecni byli m.in. także obecny proboszcz ks. Dariusz Ziemniak, ale również byli proboszczowie parafii.
– ,,To jeszcze do nas nie dociera wszystko, ale mamy świadomość, że jest to wielka sprawa. O takim małym Spycimierzu z gminy Uniejów w województwie łódzkim w każdym zakątku świata może ktoś przeczytać i będzie wiedział, że jesteśmy'' – mówiła jako pierwsza po ogłoszeniu decyzji UNESCO Maria Pełka.
W trakcie wydarzenia przedstawiono historię starań o wpis na listę UNESCO, a głos zabrały osoby, które brały aktywny udział w tym sukcesie, jak również goście gratulujący parafianom i gminie zaszczytu wpisania na listę. Biskup włocławski oraz Maria Pełka - prezes stowarzyszenia Spycimierskie Boże Ciało odsłonili na zakończenie uroczystości kwiatowy żłóbek i kwietnego anioła, którego przygotowali mieszkańcy.
Odbył się również koncert kolęd w wykonaniu parafian Spycimierza i tutejszej orkiestry dętej OSP. Goście mieli także okazję dokończyć fragment kwiatowego dywanu, który powstał dzień wcześniej w świątyni, a przedstawiał m.in. logo UNESCO oraz stowarzyszenia.
Oprócz Spycimierza doceniono tym wpisem jeszcze cztery inne miejscowości kultywujące tę tradycję - z Klucza, Olszowej, Zalesia Śląskiego i Zimnej Wódki. Od 16 grudnia br, tradycja kultywowana przez mieszkańców parafii Spycimierz stała się częścią światowego dziedzictwa kultury. Wcześniej na listę trafiły jedynie trzy polskie tradycje - w 2018 roku Szopkarstwo krakowskie i Kultura bartnicza wpisana w 2020 roku oraz dodana na listę w tym roku tradycja sokolnictwa. Na piątkowych uroczystościach w Spycimierzu obecni byli także przedstawiciele krakowskich szopkarzy, którzy na listę UNESCO trafili jako pierwsi z Polski.
Więcej o ogłoszeniu wyników przeczytasz tutaj:
[ZT]4876[/ZT]
Droga Spycimierza na światową listę trwała kilka lat. Wcześniej, w 2018 r. tradycja została wpisana na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, a 15 listopada 2021 r. Komisja UNESCO zarekomendowała wpis na światową listę 36 tradycji z całego świata, w tym tradycji układania kwiatowych dywanów na procesje Bożego Ciała, która jest kultywowana w Spycimierzu (gmina Uniejów, woj. łódzkie) i czterech wsiach w województwie opolskim – Olszowej, Zimnej Wódce, Zalesiu Śląskim i Kluczu. Komisja nie tylko rekomendowała wpis na listę, lecz umieściła kwiatowe dywany wśród pięciu najlepiej ocenionych. „To pod każdym względem dobrze opracowany dokument. Dokumentacja zawiera w szczególności dobrze przygotowany film wideo, który pokazuje silne zaangażowanie społeczności”, czytamy w opinii.
– ,,To jedyne miejsce w Polsce, gdzie procesja przechodzi po pięknym dywanie z żywych kwiatów. Warto dodać, że parafia w Spycimierzu liczy niewiele ponad 300 mieszkańców. To przykład, że taka niewielka wspólnota może dokonać rzeczy wielkich, docenionych przez grono międzynarodowych ekspertów. Cieszymy się, że możemy dać przykład innym wspólnotom. Chcielibyśmy, żeby poszli w nasze ślady i promowali polskie dziedzictwo kultury'' - mówił po ogłoszeniu decyzji i wpisaniu Spycimierza na światową listę UESCO burmistrz Uniejowa Józef Kaczmarek.
W Spycimierzu wyjątkowy zwyczaj ubierania drogi na uroczystość Bożego Ciała powstał w trudnym do sprecyzowania okresie, gdyż w archiwach nie za chowały się materiały źródłowe. Ustalenie jego genezy opiera się jedynie na przekazach ustnych. Najdalej w przeszłość sięga legenda o pojawieniu się tej tradycji wraz z powrotem żołnierzy napoleońskich do rodzinnej wsi. Mieli oni zaobserwować podobne zwyczaje w Europie i przeszczepić je na grunt polski. W przekazach międzypokoleniowych wzmianki o tym zwyczaju sięgają okresu międzywojennego albo początku XX w. Sposób komponowania kwietnych dywanów zmieniał się i ewoluował przez lata. Początkowo używano żółtego piasku i gałązek, dawny wystrój był zatem skromny. Obecny styl ubierania trasy, w którym dominują wzory z żywych kwiatów zbieranych w okolicy, ukształtował się po 1945 r. Niezmienna przez ten czas pozostała motywacja mieszkańców parafii, by w tak szczególny sposób dekorować trasę procesji - to niezwykle silny na tym terenie kult Eucharystii - możemy przeczytać na wielkoformatowych tablicach, które zawisły na ogrodzeniu kościoła oraz plebani w Spycimierzu.
Przypomnijmy, że wniosek o wpis na listę UNESCO złożył w imieniu parafian spycimierskich Minister Kultury i Dziedzictwa Kulturowego prof. Piotr Gliński 30 marca 2020 r. Wcześniej, w 2018 r. tradycja została wpisana na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
– Wspólnota jest tak wspaniała, że to na pewno jest jedną z lepszych inwestycji Polski w dziedzictwo niematerialne. Już dzisiaj możemy być dumni z tego, co dla promocji dziedzictwa polskiego zrobią w przyszłości - mówi prof. Katarzyna Smyk, przewodnicząca Rady do spraw Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W rozumieniu Konwencji UNESCO dziedzictwo niematerialne to zwyczaje, przekaz ustny, wiedza i umiejętności oraz związane z nimi przedmioty i przestrzeń kulturowa, które są uznane za część własnego dziedzictwa przez daną wspólnotę, grupę lub jednostki. Ten rodzaj dziedzictwa jest przekazywany z pokolenia na pokolenie i ustawicznie odtwarzany przez wspólnoty i grupy w relacji z ich środowiskiem, historią i stosunkiem do przyrody. Dla danej społeczności dziedzictwo niematerialne jest źródłem poczucia tożsamości i ciągłości.
Gmina od wielu lat realizuje inwestycje, aby zachęcić gości do odwiedzania Spycimierza. W centrum miejscowości powstaje właśnie Centrum „Spycimierskie Boże Ciało” – nowoczesny obiekt z multimedialną ekspozycją o historii układania kwietnych dywanów. Będzie tu można wziąć udział w warsztatach układania podobnych kobierców lub odbyć wirtualny spacer po Spycimierzu. Część wystawy będzie dedykowana tradycjom i zwyczajom objętym dziedzictwem niematerialnym, dzięki czemu obiekt będzie unikalnym miejscem w skali międzynarodowej poświęconym społecznościom, kultywującym różnorodne wartości, zwyczaje i idee. Inwestycja zbiega się w czasie z ogłoszeniem decyzji o UNESCO i docelowo ma sprawić, by goście odwiedzali Spycimierz przez cały rok, nie tylko w święto Bożego Ciała.
[ZT]4878[/ZT]
0
0
0
0
0
0
