Remont skrzyżowania w Uniejowie opóźniony przez prace archeologiczne. Kolejne planowane na ulicy Dąbskiej

Wciąż trwa remont jednego ze skrzyżowań w Uniejowie, który miał zakończyć się w czerwcu. To efekt prowadzonych tutaj prac archeologicznych, które zlecił wojewódzki konserwator zabytków. Jak mówią mieszkańcy pobliskich domów, miejsce drogi zostało rozkopane, ale prawie nic nie dzieje się w miejscu, gdzie wykopano gliniane garnki i pozostałości po dawnych osadach. Pojawia się zatem pytanie, czy wstrzymywanie inwestycji drogowej ze względu na znaleziska ma sens? Właściciele obiektów handlowych przy ulicy Dąbskiej skarżą się, ponieważ ulica od miesięcy jest zamknięta, a mniejszy ruch oznacza również mniejsze zyski. Wciąż nie wiadomo kiedy prace przy przebudowie zostaną zakończone, ponieważ kolejne badania archeologiczne zapowiedziano już na ulicy Dąbskiej.

Remont skrzyżowania się zaczął, a końca nie widać?

Od kilku miesięcy na skrzyżowaniu ulic Dąbskiej, Orzechowej i biskupa Owczarka trwa remont. Według planów w maju lub czerwcu droga powinna być już gotowa, nowe skrzyżowanie miało być nie tylko bezpieczniejsze, ale również cieszyć oko mieszkańców i turystów. Realizacja inwestycji jednak nie zakończy się w planowanym terminie.

[ZT]2573[/ZT]

Zlecone przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi prace badawcze wstrzymały roboty budowlane w pasie jezdni, rozpoczęte w lutym br. w ramach gminnej inwestycji przebudowy ulicy Dąbskiej w Uniejowie.

Czas realizacji przedsięwzięcia gmina wspólnie z inwestorem oszacowała na ok. 4 miesiące, co oznaczało pierwotnie zakończenie robót oraz przywrócenie ruchu z początkiem czerwca. Jest to jednak niemożliwe. ze względu na badania archeologiczne.

Powodem wstrzymania prac było odkrycie podczas prac ziemnych naczynia, które może mieć wartość historyczną - informował w marcu br. na swojej stronie Urząd Miasta w Uniejowie.

W związku z tym, na wniosek Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków inwestycja została wstrzymana, a we wspominanym miejscu utworzono wykopaliskowe stanowisko badawcze. Wstępne szacunki mówiły o minimum 2-miesięcznej przerwie w robotach, ale już teraz okres ten okres mógł zostać przedłużony w zależności od postępów prac archeologów i ewentualnych kolejnych znalezisk o wartości historycznej.

Zapytaliśmy Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o to, jak długo mogą jeszcze potrwać prace i jaką wartość historyczną mają znaleziska odkryte podczas prac. 

,,Prace archeologiczne przy skrzyżowaniu ulicy Dąbskiej, Orzechowej i bsp. Owczarka zostały zakończone i odebrane przez inspektorów WUOZ w Łodzi. Wykopy zostaną odpowiednio zabezpieczone geowłókniną i nadsypane kruszywem o odpowiedniej gradacji. Dalsze działania związane z remontem tej części drogi leżą w gestii wykonawcy prac. W najbliższym czasie badania archeologiczne przeniosą się na ul. Dąbską. Podanie ostatecznej daty zakończenia badań archeologicznych na tym obszarze nie jest możliwe, bowiem ściśle wiąże się z rodzajem znalezisk, które pojawić się mogą na eksplorowanym fragmencie ulicy" - informuje nas Daria Błaszczyńska - Specjalista ds. komunikacji Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi.

Czasowe wstrzymanie prac związanych z przebudową skrzyżowania to nie tylko dodatkowe koszty dla gminy realizującej zadanie oraz wykonawcy, ale także duże utrudnienia dla mieszkańców miasta oraz turystów. Wykonywane badania archeologiczne odbywają się na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z którymi roboty ziemne na terenie, na którym znajdują się zabytki archeologiczne poprzedzone muszą być badaniami archeologicznymi. Odpowiedzialnym za pokrycie kosztów badań archeologicznych oraz ich dokumentacji jest inwestor, co oznacza, że to gmina musi ponieść dodatkowe koszty.

Badania archeologów i co dalej?

Jak mówią właściciele posesji położonych przy zamkniętych dla ruchu ulicach, zwłaszcza osoby prowadzące działalność gospodarczą, przedłużające się prace powodują nie tylko utrudniony dojazd do posesji, ale tym samym przynoszą straty w biznesach handlowych, usługowych oraz wynajmu pokoi noclegowych. 

,,Coś jest nie tak, archeolog wykopie, a potem i tak zakopią to, co odkryli. A przez to my nie możemy dojechać do naszych posesji, a sąsiedzi, którzy mają tutaj jakiś biznes boją się, że przez te prace sezon turystyczny będzie ze stratami. Najpierw pandemia powodowała straty, a teraz szukanie garnków glinianych powoduje, że mamy rozkopane wjazdy i całe skrzyżowanie"  - mówi jeden z mieszkańców ulicy przy remontowanym skrzyżowaniu.

Faktycznie, jak podkreśla sam urząd ochrony zabytków, prace archeologiczne polegają na odkrywaniu przedmiotów i fragmentów budowli z dawnych wieków, których szczątki następnie i tak będą zasypane.

,,Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków rozumie z jakimi trudnościami muszą mierzyć się właściciele sąsiednich posesji. Podkreślenia wymaga jednak, że istotą badań archeologicznych, które de facto prowadzą do zniszczenia stanowiska archeologicznego, jest zidentyfikowanie i zainwentaryzowanie kontekstu archeologicznego. Dopiero bowiem tak zgromadzone dane pozwolą na dokonanie właściwej interpretacji i datowania znalezisk. Dlatego też pośpiech przy prowadzeniu badań archeologicznych jest niewskazany. Zadaniem służb konserwatorskich działających w porozumieniu z inwestorem jest wyważenie interesów wszystkich zainteresowanych stron, w tym także okolicznych mieszkańców. Niemniej ochrona dziedzictwa kulturowego i zachowanie go dla przyszłych pokoleń pozostaje najważniejszą dyrektywą dla wszelkich działań ŁWKZ.

Takie stanowisko ciężko jest jednak zrozumieć mieszkańcom, którzy wprost mówią o opieszałości archeologów i bardzo wolnym tempie prac. Jak podkreślają, jeżeli takie badania są konieczne to powinny być prowadzone bez przerwy, by jak najszybciej je zakończyć i nie powodować przestojów w remontach dróg. Jak dodają, przez większość dni nie widać, by cokolwiek działo się w tym miejscu.

Jak mówią osoby mieszkające przy ulicy Dąbskiej, kolejne prace powodują również utrudnienia i zagrożenie dla mieszkańców ulic w ewentualnym dojeździe służb takich jak pogotowie czy straż pożarna.

Czy wartość historycznych odkryć w tym miejscu jest bezcenna?

Dla historyków i archeologów wiele odkryć wydaje się mieć trudną do zmierzenia wartość. Największy problem pojawia się wtedy, gdy z wartością niematerialną zderzają się interesy mieszkańców oraz firm, które wyraźnie tracą na takich badaniach, a w tym przypadku można mówić o inwestorach, czyli gminie oraz firmie realizującej remont skrzyżowania. O wartość znalezisk zapytaliśmy Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi.

Podczas trwających badań archeologicznych w Uniejowie odkryto około 6 tys. fragmentów ceramiki, którą datować można na XV i XVI w. Znaleziono również pozostałości solidnych, masywnych słupów drewnianych świadczą o tym, że w miejscu tym musiał znajdować się spory budynek. Jego wnętrze wyłożone zostało drobnym brukiem kamiennym. W sąsiedztwie domostwa odkryto najprawdopodobniej XVI-wieczną studnię. Zidentyfikowano także kilka jam pochodzących z XVI w., związanych z funkcjonowaniem zabudowy mieszkalnej. Bardzo cennym znaleziskiem jest pięć pieców z XV i XVI w. Trzy z nich najprawdopodobniej służyły do wypału ceramiki, a dwa kolejne do ogrzewania pomieszczeń. Warty podkreślenia jest  fakt, że jeden z nich posiadał zachowaną kopułę. Jest to dość rzadki przypadek, bowiem kopuły często samoistnie się zapadały lub były rozbierane po wypaleniu ceramiki. Odkrycie pieców jak i studni wymagało przeprowadzenia dokładnej eksploracji, która dała odpowiedzi m.in. na temat wieku powstania zabytków oraz ich funkcji. Co więcej, zidentyfikowano także pozostałości budynków z piwnicami. Relikty te pochodzą z XV i XVI w., a ich eksploracja jest procesem wymagającym czasu, ze względu na nawarstwienia odkładające się na przestrzeni wieków, które należy skrupulatnie zbadać" - wyjaśnia Daria Błaszczyńska.

Dla tych znalezisk archeologicznych wstrzymane zostały prace związane z przebudową skrzyżowania w Uniejowie. To jednak nie koniec prac, ponieważ kolejne badania mają zostać przeprowadzone na ulicy Dąbskiej  - informuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi.

Kiedy zakończy się przebudowa drogi? Wszystko zależy od tempa badań archeologów i tego, kiedy firma realizująca remont będzie mogła normalnie prowadzić prace.