https://pl.freepik.com/
W ostatnich latach codzienne życie wielu osób przeniosło się do internetu. Praca oraz zakupy online stały się normą. Czy zatem możliwe jest również przeprowadzenie sprawy rozwodowej przez internet? Okazuje się, że w niektórych przypadkach jest to możliwe. Kiedy i na jakich warunkach można skorzystać z takiego rozwiązania?\
W czasie pandemii COVID-19, polskie sądy wprowadziły możliwość prowadzenia niektórych rozpraw, w tym spraw rozwodowych, w formie zdalnej. W tym czasie wiele par mogło zakończyć małżeństwo bez konieczności fizycznego stawiennictwa w sądzie. Sprawy rozwodowe online odbywały się za pośrednictwem wideokonferencji, podczas której sędzia przesłuchiwał strony, świadków i rozstrzygał kwestie dotyczące podziału majątku oraz opieki nad dziećmi.
Taka forma rozprawy zapewniała wiele korzyści. Po pierwsze, oszczędzała czas i ograniczała stres związany z wizytą w sądzie. Po drugie, umożliwiała uczestnictwo w rozprawie osobom, które mieszkały daleko lub miały ograniczone możliwości dojazdu. To rozwiązanie, choć wygodne, wzbudzało jednak pewne wątpliwości, głównie związane z kwestiami proceduralnymi i ochroną danych osobowych uczestników postępowania.
Obecnie przepisy dotyczące zdalnych rozpraw rozwodowych znacznie się zmieniły. W praktyce, możliwość przeprowadzenia rozwodu online została mocno ograniczona. Aktualne regulacje pozwalają na przeprowadzenie rozprawy rozwodowej w formie zdalnej tylko w wyjątkowych sytuacjach.
W praktyce oznacza to, że obecnie większość spraw rozwodowych odbywa się w tradycyjny sposób, czyli w sali sądowej. Zdalne rozprawy nie zniknęły całkowicie, ale to sąd podejmuje decyzję indywidualnie dla każdego przypadku.
Decyzja o przeprowadzeniu sprawy rozwodowej w formie zdalnej zależy od konkretnego sądu i sytuacji stron. Należy zacząć od tego, że sprawy rozwodowe należą do grupy spraw, których procedowanie odbywa się przy drzwiach zamkniętych. Jeśli jednak obie strony zażądają publicznego rozpoznania sprawy, jest szansa na uzyskanie zdalnego rozwodu. W takim przypadku oboje małżonkowie muszą złożyć wniosek o braku zastosowania przepisów o procedowaniu przy drzwiach zamkniętych. To jednak sąd zadecyduje o tym, czy jawność sprawy nie będzie zagrażała moralności.
Rozwody mogą zostać przeprowadzone w formie online również wtedy, gdy okaże się, że ten sposób umożliwia znacznie przyspieszenie rozpoznania sprawy lub pozwala zaoszczędzić sporo kosztów. Mimo to pierwsze posiedzenie i tak musi być stacjonarne. Art. 154 Kodeksu postępowania cywilnego dopuszcza jeszcze jedno rozwiązanie. Sąd może zgodzić się na formę zdalną, jeśli w trakcie posiedzenia wszyscy uczestnicy czynności będą przebywać w budynkach sądowych. Muszą jednak istnieć ważne powody, np. znaczna odległość do miejsca, gdzie odbywa się rozprawa lub brak możliwości dojazdu.
